Bugüne dek sadece yıldızlar, gezegenler ve galaksiler (kısacası gökcisimleri) kendi etrafında dönüyor sanıyorduk. Oysa Amerikalı fizikçiler Evren’in de kendi çevresinde topaç gibi döndüğünü söylüyorlar. Peki, 90 milyar ışık yılı çapındaki koca evren içinde bulunan 2 ila 10 trilyon galaksiyle neden dönüyor?
Her şey Michigan Üniversitesi araştırmacılarının kuzey yarımküredeki teleskoplarla kuzey göğünü geceleri izlemeye başlamasıyla ortaya çıktı.
Profesör Michael Longo ve beş üniversite öğrencisinden oluşan ekibi, kuzey göklerindeki sarmal galaksilerin yarısından biraz fazlasının, kendi çevresinde tıpkı Dünya gibi saatin ters yönünde döndüğünü gördüler.
Uzay boşluğunda yukarı-aşağı, sağ-sol ayrımı olmadığına ve momentumun korunumu gibi fizik yasaları da simetrik olduğuna göre, galaksilerin büyük kısmının saatin ters yönünde dönmesinin tek bir açıklaması olabilirdi: Evren’in de topaç gibi dönüyor olması.
Buna fizikte döngüsel simetri diyoruz ve böylece simetrinin ve simetri kırılmasının neden evrendeki gezegenleri, yıldızları ve hayatı doğurduğunu anlayabiliriz.
Evrende fizik yasalarının simetrik olması şart. Yoksa fizik yasaları evrenin her yerinde geçerli olmazdı. Başka bir galakside farklı fizik yasaları olması gerekir ve bu da Evren’in büyük bir enerji patlamasıyla yok olmasına yol açabilirdi.
Hatta bazı fizikçiler bizzat büyük patlamanın Evrenimizi doğuran başka bir evrendeki kırılma yüzünden meydana geldiğini ve söz konusu kırılmanın Evrenimize özgü yepyeni fizik yasaları yarattığını düşünüyorlar. Buna fizikte simetri kırılması diyoruz.
Comments