CONSTANTİNOPOLİS’ciler!..
Batı’nın büyük hayâllerinden biri, Bizans’ı yeniden kurmaktır. Bu amaçla her fırsatta ”Konstatinopl”derler…Dinsel kişiler ise , bu adın – kökeninin Grek olduğunu anımsatmak için- tamamını söylerler : KONSTANTİNOPOLİS…Patrik sınıfı , dinsel kişiler buna dikkat ederler.
Bu kentin tarihteki ilk adının, OY-OĞ olduğunu ve bu adın, Marmara bölgesinde ilk kurulan Ön-Türk ÖDÜS’ü (devleti) OY-URTUM ATIN’ın başkenti olduğunu görmüştük.
Bundan sonraki ad’ın ise, İSTANBUL oluğunu fakat bu adın, 18’nci yüzyılda yaşamış olan Selânikli gramerci Romanos Nikeferos’un , Grekçe , ” şehre” demek olan EİS-TİN POLİN’den uydurduğunu yazmıştık. Anlattığına göre, Türkler şehrin kapısına geldiklerinde nöbetçi sorarmış:
· nereye gidiyorsun?..Türk de cevap verirmiş
· EİS-TİN POLİN …Şehre?…Bu yutturma çok ciddî bilimsel kitaplarda yer almıştır. Yalnız tüm dünya değil, bizim tarihçiler de bunu kabullenmişlerdir…Ne acı?..
Tarihe bir göz atalım.
· İstanbulun 1453’de alınışından önce, 2’nci Murat zamanında kentin adı İSTANBUL’dur (Osman Turan)
· 10’cu yüzyılda yaşamış olan tarihçi Mesudî, ”efembeih Velii-işref” adlı kitabında bu şehre BULEN dendiğini, resmî dilde ASTAN-BULEN adının kullanıldığını yazar,
· 14’ncü yüzyılda İBNİ BATTUDA, İZTANBUL ; bu adı gene
· 14’ncü yüzyıl yazarlarına VARTAN’ın Ermenice coğrafyasında ESDAMPOL,
· 15’nci yüzyılda , seyyah J. Slimberger, İSTAMBOLİ, STAMBOL şekillerinde görürüz.(prof.A.Erzen).
İstanbul sözcüğünü alalım bu iki parçadan oluşur İSTAN ve BUL…
İSTAN, ön-türkçede ”tanrı katına AS/ılı olan , yani cennette AS/ılı olamayı ifade eden AS/qan kökenden gelir…AS/tan, AS/pan , günümüzde AS/üman olmuştur.(K.Mirşan)
· Hitilerde İSTANU adını taşıyan bir gök tanrısı vardır. Bu, HATTİ’lerdeki ESTANU’nun mirasıdır.(E.Akurgal, Anadolu Kültür tarihi, Tübitak 1967)
· Orta Asyada Tufan kentinin yakınıda ASTANA( Osmanlıca ASİTANE) kenti vardır
· Güney doğu Anadoluda Murat suyu üzerinde Şey Sait’in babasının gömüldüğü tepenin adı ASTAN’dır (M.Toker, şeyh Sait İsyanı)
· Kazakistan, adı BEŞBALIK olan başketinin adını ASTANA’ya çevirmiştir. İSTAN’ın kökenindeki ASTAN’ı bulduk. şimdi de BUL’u arayalım.
Ön-Türklerin ilk büyük konfederasyonu BİR-OY BÏL’in başkentinin adı
· AT-OĞI BOLIQ’tır. Bolıq, ”site” demektir.
· Kazakistanda bizim ”Beş Balık” dediğimzi kentin adı BÏŞ-BOLIQ’tur.
· Anadoluda, bu ad BOLU olmuştur.
· Aral gölü yakınıda bri kentin adı Can – BOL’dur.
ASTAN ve BOLIQ kelimelerini içeren üç kent .
· K(ESTAN)- POL ..Trakya
· K(ASTAN)- BOLU…Kastamonu…ve nihayet
· ASTAN -BOLIQ…İSTANBUL
Astana, zamanla, İSTAN ya da SİTAN haline dönüşmüş Acemce olduğu sanılmıştır, aslında ”son ek” halinde ülke adlarının sonuna gelir.
· Arab’İSTAN, Yunan’İSTAN, Ermeni’STAN, Türk’İSTAN, Bulgar’İSTAN…Freng’İSTAN(frenk, Frank ülkesi..Batı)vb…
Daima tekrarladığımız bir ata sözü vardır : GÜNEŞ BALÇIKLA SIVANMAZ..
Halûk TARCAN
留言