Maliye ve muhasebe işleriyle de vakti zamanında ilgilendim. Az çok neler olduğunu biliyorum. Çeşitli sektörlerden işverenler "iş var ama çalışacak insan yok" diyor. Konunun özüne inerseniz şunlar sizi karşılar:
1. Her çalışan insana asgari maaş bile vermiyor. Sene 1988-89. Ben Akhisar'da yaz aylarında çalışıyorum. İlk yıl 100 kadar carimiz vardı ve 9-5 mesai yapıyordum. İkinci yıl 250 cari olmuş ve 7-11 mesai yapmaya başladım. Çırak olduğum halde önüme Defter-i Kebir koydular ve kayıt tutturmaya başladılar. O zamanın parasıyla haftalık 10000 TL veriyorlardı. Ailemiz bir şeyler öğrenelim ve yazı boş geçirmeyelim diye çalışmaya gönderiyordu. Her yıl takdirname alırdım ve en üst puanlara oynardım. Zayıf aldığım için ceza söz konusu değildi. İstanbul'dan çocukluk arkadaşım geldi. Ayaküstü sohbet ettik. "Ben de çalışıyorum" dedi. Bana ne kadar para aldığımı sordu. Ben söylemeye utandım. "Sen ne kadar alıyorsun" dedim. Bir şirkette telefonlara bakıyormuş ve o zamanın parasıyla öyle bir rakam söyledi ki benim aldığım onun aldığının yanında devede kulak bile değildi. Üstelik adam normal mesai yapıyormuş.
2. Çoğu işveren çalışanını sigorta da yaptırmıyor veya geç yaptırıyor. Onun da kolayını buluyorlar. Bunlardan birisi de; devletin işçi çalıştırana verdiği sigorta primi desteğinden yararlanma. Adam desteği alıyor ama desteğin süresi biteceği zaman çalışanı işten çıkartıp başkasını işe alıyor.
3. Taşeron işçilik konusu da bu ülkenin kanayan yarasıdır. Ben de bir ara taşeron çalıştım. Üniversite okuduğum zaman geceleri çalışmak durumunda kaldım. Şirket devletten parayı 2-3 katı alıyordu ve bize asgari maaş veriyordu. Üstelik "prim" adı altında fazla para yatırıp işçiden fazla kısmı geri alanlar da çoktu. Taşeron işçi her zaman ezilir.
4. Günümüzde ekonomi son derece bozuldu. Adamın evinden hiç çıkmaması gidip çalışmasından daha ekonomik. Zira işe giderek adamın yapacağı harcamalar oturduğu yerde yaşamasından çok daha fazlaya geliyor artık. Adam niye gidip çalışsın? Ev kirası 20000 TL, sabit faturalar 6-7000 TL, mutfak masrafı 5-6000 TL olan bir ülkede yaşamak artık mucizedir.
5. İnsanların emekli olma hayalini elinden alırsan insanlar da çalışmaz ya da günübirlik düşünmeye başlar. Eskiden Emekli İkramiyesi vardı ve Emeklilik vardı. Emekli İkramiyesi kalktı ve Emeklilere verilen maaş ta kuşa döndü. Üstelik ikide bir emeklilerin hazineye yük olduğunu söyleyip duruyorlar. İnsanlardan geçinme marifetini alırsan o insanlar kendilerini hiçliğe bırakırlar. Çünkü yapabilecekleri bir şey olmadığını ve her şeyin giderek onları boğduğunu düşünürler. İnsanlardan yaşam bağlarını almamalısınız.. 25-30 yıl çalışan insanların emekli maaşı almadan ölüp gitmesini beklemek ne kadar akla, mantığa ve vicdana uygundur? O zaman sigorta primlerini de kaldırın ve sigortayı da kaldırın. İnsanlar neden boş yere o kadar yıl prim ödeyip dursun?
Bu ülkeyi bu hale getiren kimdir derseniz çok şey söyleriz. Ama bunda payı olanlardan birisi de işverendir. Çalışanının haklarını gözetselerdi ve ekonominin bu hale gelmesine göz yummasalardı bugün başka bir tablo olurdu. Küreselci işveren şirketlerini ve üretim tesislerini Romanya, Bulgaristan, Çin, Makedonya, Mısır gibi ülkelere kaydırdı. Onlar ülkenin batması için zaten ellerinden geleni yaptı. Ama biz millet olarak birlik olamadık ve değerlerimize sahip çıkamadık. Çünkü mesele sadece çıkar meselesi değil, değerlerimizi koruma meselesidir. Değerleri olmayan insanın hiçbir şeyi yoktur.
Comments